Yola Castellon

We willen dat iedereen zich erkend, gewaardeerd en gerespecteerd voelt in de samenleving

In dit interview met Yola Castellón, voorzitter van de Boliviaanse Gemeenschap du Finistère, verkennen we het werk van deze vereniging, die zich richt op het begeleiden en ondersteunen van kwetsbare personen in Brussel. De meeste mensen die hulp zoeken, zijn Latijns-Amerikaanse migranten die zich in precaire administratieve situaties bevinden en huishoudelijk personeel. De organisatie biedt niet alleen praktische hulp, maar ook een gevoel van verbondenheid en waardigheid door middel van sociaal-cultureel werk. Yola was maatschappelijk werker in het algemene ziekenhuis en later in het kinderziekenhuis in haar geboorteland, Bolivia. Daar begon haar sociaal werk en inzet voor de samenleving en de meest kwetsbare mensen in de samenleving. Toen ze in België aankwam, heeft ze dit werk voortgezet door een vereniging op te richten.

Kunt u ons vertellen welke mensen bij uw organisatie komen aankloppen en welke belangrijkste problemen zij tegenkomen?Meestal zijn de mensen die bij ons komen nieuw in België en afkomstig uit Latijns-Amerika. Het grootste probleem waarmee ze te maken krijgen, is de taal, wat hun integratie bemoeilijkt. Ook is het moeilijk om een woning te vinden door de schaarste aan huizen en de hoge prijzen. Wij begeleiden hen en maken vaak gebruik van gemeenschapskeukens of netwerken van solidariteit om in hun basisbehoeften zoals voedsel en kleding te voorzien.

Het is heel moeilijk voor hen om een woning te vinden of een stabiele baan. We doen vaak een beroep op donaties of solidariteitsacties om geld in te zamelen. Via sociaal -culturele activiteiten slagen we erin om het benodigde geld bij elkaar te krijgen, bijvoorbeeld om huur te betalen of voedsel voor de komende maanden te voorzien. Elke vorm van hulp telt, maar we worden altijd beperkt door de middelen.

Zijn er onderwerpen waar deze mensen liever niet over praten?
Ja, er zijn veel onderwerpen. Veel families geven er de voorkeur aan om anoniem te blijven, vooral als ze in een procedure zijn om hun verblijf te regulariseren of als ze in opvangcentra wonen. Soms omdat ze worden geconfronteerd met de verplichting om terug te keren naar hun land of ze zich in een kwetsbare positie bevinden door hun werk of omdat ze geen werk hebben. We begrijpen dat ze hierover willen zwijgen. Het zijn moeilijke en gevoelige onderwerpen. Toch tonen we altijd respect en accepteren we hun beslissing om er niet over te spreken. Het is vooral voor ons belangrijk dat ze niet in een stilstaande situatie terechtkomen.

Wat betekent de vereniging voor mensen die hulp zoeken?
Ja, er zijn veel onderwerpen. Veel families geven er de voorkeur aan om anoniem te blijven, vooral als ze in een procedure zijn om hun verblijf te regulariseren of als ze in opvangcentra wonen. Soms omdat ze worden geconfronteerd met de verplichting om terug te keren naar hun land of ze zich in een kwetsbare positie bevinden door hun werk of omdat ze geen werk hebben. We begrijpen dat ze hierover willen zwijgen. Het zijn moeilijke en gevoelige onderwerpen. Toch tonen we altijd respect en accepteren we hun beslissing om er niet over te spreken. Het is vooral voor ons belangrijk dat ze niet in een stilstaande situatie terechtkomen.

Hoe zorgt de vereniging ervoor dat deze mensen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelen, ondanks hun moeilijke situatie?
We geven hen hoop. Als ze met een probleem komen, zeggen we dat we samen zullen zoeken naar oplossingen, of het nu gaat om het vinden van werk, een plek om te wonen of het leren van de taal. Een van onze belangrijkste hulpmiddelen is om hen door te verwijzen naar Franse taalcursussen, wat cruciaal is voor hun integratie. We willen hen het gevoel geven dat ze een plek hebben in de samenleving, dat ze niet alleen zijn.

Welke activiteiten organiseren jullie om mensen met elkaar te verbinden?
Wij organiseren activiteiten waarin iedereen participeert en bijdraagt. Dit omvat, naast sociale activiteiten, ook uitstapjes, culturele evenementen en belangrijke vieringen, zoals patroonsfeesten en feesten ter ere van de Heilige Maagd. Deze katholieke vieringen zijn sterk doordrongen van cultuur en tradities, en gaan verder dan enkel het religieuze aspect. Op deze activiteiten brengt iedereen iets mee: eten, muziekinstrumenten, een talent, … De bedoeling is dat we samen dansen en een gezellige tijd hebben samen. Het belangrijkste is de interactie die ontstaat tussen de mensen. Op zulke momenten vinden veel mensen werk of vormen ze nieuwe vriendschappen. Iemand zei ooit: ‘Tijdens deze activiteiten voelde ik de eerste omhelzing die ik nodig had.’ Dat is wat we nastreven. We willen dat ze zich erkend, belangrijk en gerespecteerd voelen, ondanks hun problemen.

Hoe zorgt de vereniging ervoor dat kwetsbare mensen zich belangrijk en gerespecteerd voelen?
Wij introduceren deze mensen altijd aan de Latijns-Amerikaanse gemeenschap. Indien mogelijk, doen we dat door hun situatie uit te leggen, zodat ze zich erkend voelen. We helpen hen deel te worden van de samenleving en helpen hen over elke drempel heen, zodat ze zich niet vreemd of onzichtbaar voelen.

Welke veranderingen ziet u in mensen wanneer ze meer steun krijgen van de vereniging?
Veel van hen komen ontmoedigd, verdrietig en bezorgd binnen. Na verloop van tijd, dankzij de begeleiding en steun die ze ontvangen, beginnen ze zelfvertrouwen op te bouwen. Het is prachtig om de verandering op hun gezicht te zien. Sommigen onder hen, die in het begin verdwaald leken, komen later bij ons terug om ons te bedanken. Ze delen dat ze nu werk hebben gevonden en hun plek in de samenleving hebben gevonden. Dat vervult ons met trots.

Wat zijn de grootste misverstanden of vooroordelen waarmee mensen zonder papieren of huishoudelijk personeel worden geconfronteerd?
Het grootste probleem is uitbuiting. Veel werkgevers respecteren hun arbeidsrechten niet en de lonen zijn zeer laag. Bovendien zijn er mensen die misbruik maken van hun kwetsbaarheid door hun hoge huren te laten betalen voor woningen die zich in zeer slechte staat bevinden. Ze voelen zich onmenselijk behandeld en uitgebuit.

Wat zou u aan de samenleving willen duidelijk maken over mensen in administratieve onzekerheid of huishoudelijk personeel?
Ik zou willen dat de samenleving begrijpt dat deze mensen respect verdienen. Huishoudelijk werk is waardevol werk, maar vaak wordt huishoudelijk personeel niet met waardigheid behandeld. Wetten en houdingen moeten veranderen om ervoor te zorgen dat degenen die dit werk doen, eerlijke en menselijke omstandigheden krijgen. Uiteindelijk zijn we allemaal mensen en verdient iedereen het om met respect behandeld te worden.

01-10-2024